Top 4 # Xem Nhiều Nhất Lợi Ích Của Việc Ăn Gạo Lứt Muối Mè Mới Nhất 3/2023 # Top Like

Nhiều người biết đến nước Nhật không chỉ qua hình ảnh hùng vĩ của ngọn núi Phú Sĩ hay phong cách triết học của trà đạo thâm trầm, mà còn nhờ cái tên của một bậc thầy về dinh dưỡng: Oshawa – người phát kiến phương pháp phòng bệnh với gạo lứt muối mè.

Trở về với thiên nhiên

Chén cơm đã gắn liền với lịch sử sinh tồn của con người trên 2/3 mặt địa cầu. Nhờ tỉ lệ hài hòa về dưỡng chất, hạt gạo thiên nhiên là món ăn lý tưởng vì vừa cung cấp năng lượng cấp thời nhưng không gây béo phì, vừa bổ sung nguồn dự trữ dưỡng chất nhưng không tăng mỡ trong máu, lại nhờ dồi dào chất xơ nên ăn cơm ít khi khó tiêu.

Đáng tiếc là từ khi có nhà máy xay, hạt gạo tuy có bề ngoài trắng hơn, bóng hơn, đẹp hơn nhưng lại đánh mất nhiều hoạt chất. Đáng nói hơn là nhiều bệnh lý nghiêm trọng xuất hiện từ khi chén cơm gạo trắng có mặt quá thường trên bàn ăn.

Do thiếu chất xúc tác biến dưỡng trong vỏ lụa của hạt gạo mà chất đường, mỡ trong khẩu phần đơn điệu hội đủ điều kiện để trở thành đòn bẫy cho bệnh tiểu đường, xơ vữa mạch máu, thoái hóa ác tính… Nhiều nhà nghiên cứu đã không quá lời khi nghi ngờ gạo trắng công nghệ là một trong các yếu tố dẫn đến nhiều căn bệnh thời đại.

Ngay cả ở châu Âu, nơi cơm gạo không là món ăn chiếm ưu thế, nhiều thầy thuốc đã từ lâu kêu gọi người tiêu dùng nên trở về với thiên nhiên, với các món ăn chế biến từ hạt gạo còn nguyên vỏ lụa. Lý do rất đơn giản. Bên cạnh tập thể sinh tố B1, B2, B3, B5, E và tiền sinh tố A cũng như các khoáng tố sắt, ma-giê, phốt-pho, kẽm, vôi… cần thiết cho hoạt động tối ưu của hệ thống miễn nhiễm, chất màu anthocyanin trong vỏ lụa của hạt gạo có tác dụng trung hòa độc chất ôxy hóa trong môi trường ô nhiễm… Đó chính là điểm khéo của Oshawa khi xây dựng phương pháp phòng và hỗ trợ trị bệnh bằng gạo lứt muối mè. Khéo hơn nữa là nhờ phần “lứt” mà “muối” trong mè tuy mặn nhưng không làm tăng huyết áp ở người cao tuổi.

Không nên ăn… trường kỳ

Nhưng nếu vì thế mà áp dụng phương pháp gạo lứt muối mè một cách cường điệu và trường kỳ thì sai. Chế độ dinh dưỡng với chỉ ròng gạo lứt muối mè sau giai đoạn thông qua tác dụng giải độc cho cơ thể nên hạ mỡ trong máu, điều chỉnh lượng đường huyết, giảm axít uric…, nếu tiếp tục áp dụng đơn phương và dài hạn là nguyên nhân dẫn đến rối loạn biến dưỡng và suy yếu sức đề kháng vì gạo lứt muối mè tuy mạnh về mặt khoáng tố nhưng lại yếu về chất đạm và chất béo. Thiếu 2 chất này thì cơ thể không thể tổng hợp kháng thể, nội tiết tố…

Một số người bị dị ứng, rối loạn kinh nguyệt, thiếu máu, suy nhược trầm trọng chỉ vì lạm dụng kiểu ăn ròng gạo lứt muối mè mà thiếu thịt cá. Tình trạng này càng nghiêm trọng hơn nữa nếu “thực khách” do không được hướng dẫn đầy đủ nên không uống đủ nước. Khi đó, nhiều căn bệnh không mời cũng đến vì nạn nhân vừa thiếu nước vừa thiếu dưỡng chất cơ bản.

Trong y học không có chỗ đứng cho định kiến. Gạo lứt muối mè đúng là một phương pháp tốt cho sức khỏe nhưng không thể áp dụng theo kiểu ai cũng như ai, cũng không thể áp dụng một cách tùy tiện thiếu hướng dẫn chặt chẽ của thầy thuốc để người bệnh hiểu rõ khi nào bắt đầu và lúc nào chấm dứt. Không riêng gì với gạo lứt muối mè, hệ tiêu hóa đa nguyên của con người không phù hợp với bất cứ hình thức dinh dưỡng nào đơn điệu. Do đó, không nhất thiết phải cố nuốt cho trôi mỗi ngày một món nào đó.

Ngược lại, thỉnh thoảng vài ngày trong tuần với gạo lứt muối mè chính là biện pháp giải độc an toàn cho cơ thể để qua đó gián tiếp mài nhọn sức đề kháng, chẳng hạn sau bữa tiệc rượu thịt ê hề, sau giai đoạn làm việc căng thẳng… Ăn cơm gạo lứt muối mè vì sức khỏe cũng tương tự như người hiểu cách chơi chứng khoán. Ra tay đúng lúc thì vốn ít mà lãi cao!

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng

(SKGĐ) Nhiều người hiện nay coi gạo lứt muối mè là “thần dược” chữa đủ các loại bệnh, từ khớp, đái tháo đường, suy thận, mờ mắt, gan nhiễm mỡ… cho đến ung thư các loại.

Tác dụng thanh lọc, thải độc gan thần kỳ của nước gạo lứt rang

3 lý do người bị đái tháo đường nên ăn gạo lứt

George Ohsawa: Từ tuổi thơ bị đánh cắp đến thiên tài kỳ lạ

Công dụng tuyệt vời của gạo lứt

Chị Trần Thị Ba, (49 tuổi, Trường Chinh, Q.Tân Bình, chúng tôi mắc bệnh đái tháo đường hơn 1 năm nay. Nhà có điều kiện nên chị chỉ chọn các bệnh viện và phòng khám cao cấp trong thành phố để chữa trị. Ngặt cái là tuy thừa tiền, nhưng chị lại rất thiếu kiên nhẫn và không bao giờ tuân thủ chỉ định của bác sĩ trong việc dùng thuốc, ăn uống đúng cách.

Chỉ cần sang lần tái khám thứ 3 mà không thấy bệnh tình thuyên giảm chị Ba sẽ chuyển ngay sang chỗ khác điều trị với lời chê: “chữa lâu quá mà chẳng thấy kết quả gì”. Tình cảnh này đã được chị tái diễn đến lần thứ 5 chỉ trong vòng 1 năm qua. Vì vậy mà từ ngày phát hiện bệnh đến giờ, dù mất rất nhiều tiền cho thuốc thang nhưng chỉ số đường huyết của chị chẳng lúc nào đạt con số an toàn.

Quá chóng mặt với cách chữa bệnh của vợ, anh Nguyễn Văn Hòa chồng chị quyết định trở thành “nhà quản lý bệnh” cho bà xã. Lần này anh không chọn bệnh viện cao cấp cho vợ mà đưa chị vào khám ở bệnh viện công. Mới đầu chị cũng nhăn nhó chê đông, chê bẩn. Nhưng dưới sự giám sát chặt chẽ của chồng, chị buột phải tuân thủ theo chỉ định của thầy thuốc. Hằng ngày ngoài việc uống thuốc, chị buột phải ăn 1 bữa cơm gạo lứt muối mè trong ngày để giảm cân và giảm đường huyết như lời bác sĩ khuyên.

Thời gian đầu do ăn chưa quen cơm gạo lứt muối mè, chị ăn rất ít, hay bị đói và phải ăn thêm bữa phụ trong ngày dù vẫn được quyền ăn thêm thịt cá và cơm trắng như bình thường. Nhưng được chồng và con trai ra sức khích lệ chị đành cố gắng rồi dần quen và thấy… ngon. Từ chỗ chỉ ăn 1 bát cơm gạo lứt muối mè vào buổi trưa, sang tháng thứ hai áp dụng phương pháp này chị đã nhẹ nhàng tăng lên thêm 1 bữa vào buổi tối.

Đúng 2 tháng sau khi ăn cơm gạo lứt muối mè, khi đi tái khám chị được bác sĩ “khen” vì đã hạ được đường huyết. Hơn 1 năm chiến đấu với bệnh tật, đấy là lần đầu tiên chị mới được bác sĩ khen nên rất hồ hởi và không quên cảm ơn những khích lệ của chồng con và lời khuyên ăn gạo lứt muối mè của vị bác sĩ điều trị.

Còn trường hợp của chị Nguyễn Như Mai (Nguyễn Đình Chiểu, Q.10, chúng tôi biết đến gạo lứt muối mè qua một người bạn. Người bạn này đã gọi điện kể cho chị biết là đã uống nước gạo lứt rang và bệnh viêm gan B đã khỏi hẳn, hệ tiêu hóa cũng rất điều hòa, người khỏe mạnh thoải mái hơn khi chưa dùng.

Nghe vậy, chị Mai cũng thử mua về dùng. Lúc đầu, việc ăn gạo lứt muối mè thay cơm đối với chị Mai là vô cùng khó khăn, bởi gạo lứt có nhiều chất xơ khó nuốt, mùi vị cũng lạ hơn gạo tẻ thông thường, nên chị đành phải chia nhỏ ra ăn thành nhiều bữa, mỗi bữa một ít rồi dần dần tăng số lượng.

Sau 5 tháng, chị Mai ăn toàn gạo lứt, muối mè, bệnh trĩ lâu nay làm chị khốn khổ thì giờ đã thấy đỡ đi đáng kể, mỗi lần đi ngoài đã dễ chịu hơn nhiều, cũng không còn chảy máu nữa, mà lại rất khô ráo gần như khỏi. Vừa rồi khi đến bác sĩ thường khám cho chị, bác sĩ cũng phải công nhận là tình trạng bệnh tình của chị thuyên giảm trông thấy.

Gạo lứt, kỳ diệu do đâu!?

Sách “Nội Kinh” của Đông y Việt Nam viết như sao: Gạo lứt có tốc độ tiêu hóa và hấp thụ glucose chậm hơn, chỉ số glucemic thấp hơn nhiều so với gạo trắng, nên giúp giảm tính kháng insulin.

Ngoài ra, gạo lứt còn làm giảm cholesterol máu và ngăn ngừa các bệnh tim mạch, do nó có chứa một số hợp chất tự nhiên, các antioxidant, chất xơ, carotenoit, phytosterol…

Những chất trên của gạo lứt có tác dụng ngăn ngừa sự tích tụ tiểu cầu, nên nó là trợ thủ đắc lực cho những người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, cải thiện tiêu hóa, do chất xơ có trong gạo lứt giúp cho việc tiêu hóa, hấp thụ được cải thiện, tăng nhu động của dạ dày, ruột.

Ăn gạo lứt có tác dụng phòng ngừa và chữa trị các chứng táo bón, đau dạ dày, phục hồi suy giảm chức năng miễn dịch, nâng cao sức đề kháng của cơ thể chống lại bệnh tật.

Còn theo bác sĩ Đông y Nguyễn Văn Nội (Hội Đông y Việt Nam) thì: Gạo lứt muối mè không phải thần dược để có thể trị được bách bệnh nhưng đúng là nó cũng có tác dụng tốt đối với sức khỏe con người và khá tốt trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiêu hóc, đái tháo đường, giảm cân… Gạo lứt có thể ngăn chặn sự xuất tiết dịch dạ dày và ruột, bài tiết các chất độc trong thức ăn nên có hiệu quả cao trong điều trị rối loạn tiêu hóa, chậm tiêu, ngộ độc thực phẩm.

Ngoài ra, trong gạo lứt còn chứa chất axit phitin có vai trò đào thải các chất độc qua ruột, chất glytation chống nhiễm xạ, giúp tiêu hóa tốt. Bên cạnh đó, gạo lứt còn có nhiều chất xơ, nên có thể giúp chữa một số bệnh như nhuận tràng, giúp giảm insulin, hạ đường huyết cho người mắc bệnh đái tháo đường.

Nhưng khi dùng gạo lứt muối mè, người ăn cần chú ý, thực chất gạo lứt chỉ giàu dinh dưỡng hơn gạo tẻ một chút, độ dinh dưỡng chỉ tương đương với gạo nếp nương (loại gạo nếp được trồng ở các vùng dân tộc thiểu số) nên nếu chỉ ăn gạo lứt và muối mè, cơ thể người bệnh dễ bị thiếu đạm và các vitamin giúp chuyển hóa năng lượng. Vì vậy, tốt nhất là dù ăn cơm gạo lứt nhưng người bệnh vẫn nên dùng thêm thịt, cá nạc và nhiều rau.

Bác sĩ Nguyễn Văn Nội cũng cho biết thêm: Ăn gạo lứt muối mè phải ăn lâu, nhai kỹ sẽ giúp quá trình chữa bệnh và thẩm thấu các thành phần có trong gạo lứt muối mè được tốt hơn. Khi nhai lâu các axit trong gạosẽ tiết ra nhiều hơn, tạo cảm giác nhanh no cần thiết cho người bệnh.

Còn mè đen có tính bổ thận, mè vàng bổ tỳ vị, hãy trộn hai thứ để có kết quả tốt hơn là chỉ ăn một loại mè đen. Mè có mangan, giúp gia cố khung xương, giảm nguy cơ gãy xương, enzyme này có tác dụng chống ôxy hóa, chống lão hóa.

Muối mè được kết hợp vố gạo lứt vừa dễ ăn vừa có tác dụng tốt với một số bệnh nhưng không nên rang mè quá nhiều muối, sẽ khiến cơ thể thừa natri không tốt cho sức.

Gạo lứt – những điều nên biết

Gạo lứt chứa nhiều chất xơ, ăn nhiều có thể gây cồn cào ruột gan. Một vài người nhạy cảm với chất xơ, ăn gạo lức sẽ bị đau bụng.

Mè có chất dầu làm nhuận tràng, gặp chất xơ của gạo lức kích thích nhu động ruột. Kết hợp mè đen và gạo lứt sẽ khiến cho việc tiêu hóa trở nên dễ dàng hơn. Vì vậy, những người đường tiêu hóa kém (lạnh bụng, bụng yếu dễ tiêu chảy) không nên ăn nhiều gạo muối mè.

Những trường hợp bệnh nhân cơ thể đã suy kiệt (vì bị tiêu chảy mất nước nhiều ngày, ốm lâu ngày dai dẳng) cũng không nên cho ăn gạo lứt với muối mè, vì có thể dẫn đến suy kiệt hơn.

Bảo quản gạo lứt khó khăn hơn gạo thường vì lớp lipid tập trung ở lớp vỏ cám ngoài là chủ yếu, dễ gây ẩm mốc. Vì vậy, không nên mua nhiều gạo lứt rồi tích lũy ăn dần, nên mua với số lượng vừa phải, khi gạo biến chất ẩm mốc thì nên bỏ đi.

T3H

HTML clipboard

Gạo lứt bổ và mát, thanh nhiệt, giải khát, bổ thần và làm dịu những lo âu, buồn phiền. Ăn gạo lứt ngăn chặn sự xuất tiết dịch dạ dày và ruột, bài tiết các chất độc trong thức ăn.

Gạo lứt bổ và mát, thanh nhiệt, giải khát, chỉ thống, bổ thần và làm dịu những lo âu, buồn phiền Nguồn: chúng tôi

Hiểu như thế nào là gạo lứt?

Thực tế cho thấy có rất nhiều người hiểu sai về gạo lứt, gạo lứt là hạt thóc không còn vỏ bọc ngoài (vỏ trấu), hạt gạo còn nguyên cám bao quanh, mầm ở đầu hạt và lõi trong là bột gạo có thành phần chủ yếu là tinh bột. Tinh bột gồm 2 phần tử aminlose và aminlopetin. Gạo tẻ (canh mễ hay ngạch mễ) có nhiều aminlose, ít aminlopetin, cơm nở và khi để nguội chóng khô.

Gạo nếp hầu như chỉ có aminlopetin, đồ xôi gạo không nở, để nguội vẫn dẻo, Đông y gọi nhu mễ. Gạo lứt có màu nâu đen gọi là huyền mễ. Có loại gạo màu nâu đỏ gọi là gạo huyết rồng. Gạo huyết rồng được xay xát kĩ thì không phải là gạo lứt. Gạo tẻ lâu năm là trần mễ.

Người phương Đông chúng ta coi gạo là hạt vàng, hạt của sự sống. Trong sách “Nội kinh” là sách Đông y cổ đã ghi: “Tinh khí đều do chất của gạo mà biến hoá sinh ra”. Lúa tẻ (canh mễ) có vị ngọt, tính mát bình, bổ khí huyết, điều hòa ngũ tạng, cứng gân xương, cường thân thể. Lúa tẻ lâu năm (trần mễ) có vị chua, hơi mặn, tính ấm, ích khí, mạnh tỳ, thông huyết mạch, trợ tiêu hóa.

Riêng mầm non của hạt thóc (cốc nha) khí ôn, vị ngọt, có công năng kiện tỳ, hạ khí, tiêu thức ăn đọng trên, thêm sức, ăn uống ngon miệng. Cám gạo có vị ngọt, tính bình, có tác dụng khai vị, hạ khí đầy, tăng sức đề kháng.

Thành phần hóa học của gạo có đầy đủ các đại dưỡng chất sinh năng lượng là đạm, đường, mỡ (protid, glucid, lipid) với các acid amin cần thiết và acid béo chưa no cần thiết cao hơn so với loại thức ăn khác, mà nó còn có nhiều vitamin (B1, B2, B5, B6, B12, tiền vitamin A, C, E, K…), các chất khoáng (K, Na, Ca, P, Mg, Zn…), các chất xơ tan và không tan có lợi cho tiêu hóa. Trong cám gạo còn có các polysaccharid, người ta đã phân lập được một polysaccharid RBS có tác dụng sinh học chống ung thư.

Gạo lứt, muối và mè là bài thuốc – thức ăn có từ lâu đời; thời danh y Tuệ Tĩnh đến cụ tổ Đông y Hải Thượng Lãn Ông; cho tới thời nay là một phương thuốc khá phổ biến không những chỉ ở phương Đông (Nhật Bản, Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam…) mà lan sang cả các nước phương Tây như Pháp, Anh, Mỹ… Gạo lứt so với gạo xát trắng, chất đạm có nhiều hơn 30%, vitamin B1 gấp 4 lần, chất béo gấp 3 đến 5 lần, vitamin B5 (acid pantotenic) gấp 4 lần, acid linoleic (chỉ có trong sữa mẹ) chiếm 30% trong tổng hàm lượng chất béo của gạo lứt. Các acid amin cần thiết mà cơ thể không tự tổng hợp được đều có mặt đầy đủ trong thành phần đạm của gạo lứt.

Gạo lứt bổ và mát, thanh nhiệt, giải khát, chỉ thống, bổ thần và làm dịu những lo âu, buồn phiền. Ăn gạo lứt ngăn chặn sự xuất tiết dịch dạ dày và ruột, bài tiết các chất độc trong thức ăn nên có hiệu quả cao trong điều trị rối loạn tiêu hóa, tả, lụ, trúng thực, chậm tiêu, ngộ độc thực phẩm. Gạo lứt là một loại thuốc bổ tỳ, phế, gan, thận, tâm. Đặc biệt trong phòng, hỗ trợ điều trị bệnh ung thư.

Ngoài chất RBS, người ta còn phát hiện gạo lứt có chất Selentium có tác dụng hạn chế tế bào ung thư phát triển. Điều này đã được thể nghiệm qua súc vật và trên người bởi các công trình khoa học ở Mỹ, Nhật và một số nước khác trên thế giới. Bên cạnh đó còn có chất acid phitin có vai trò đào thải các chất độc qua ruột, chất glytation chống nhiễm xạ… Một trong những chất phòng vệ chính là những chất vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B2 (Riboflavine).

Với công năng, tác dụng của gạo lứt bổ dưỡng, thải độc tăng cường sức đề kháng và những gì ta chưa biết đến, gạo lứt còn góp phần và chống bệnh HIV đang hoành hành trên trái đất này.

Gạo lứt muối mè: Phải biết chọn hạt gạo, hạt muối, hạt mè cho tới cách chế biến, kể cả lúc ăn nhai thế nào cho đúng mới thấy hết tác dụng của “ngọc dược” khi “thực dưỡng” để chế biến nó thành “thần dược”.

Gạo lứt phải chọn loại gạo mới, còn nguyên lớp cám ngoài và mầm gạo, gạo đỏ càng tốt. Gạo thu hoạch từ lúa sạch, không bón bằng phân hóa học, không phun thuốc trừ sâu thì càng hay. Nhiều người nhầm gạo huyết rồng là gạo lứt vì nó có màu đỏ.

Bảo quản gạo lứt khó khăn hơn gạo thường vì lớp lipid tập trung ở lớp vỏ cám ngoài là chủ yếu, dễ ẩm mốc và để lâu hôi khét. Bảo quản không tốt, ăn gạo lứt đã bị hôi mốc còn có tác dụng ngược lại, nghĩa là không những không khỏe, không hết bệnh mà có thể gây nên bệnh mới, kể cả bệnh ung thư nguy hại vô cùng.

Nấu cơm gạo lứt: trước khi nấu, nhặt sạch sạn (nếu có), chỉ cần “rửa” qua cho gạo sạch cát chứ không “vo gạo” như nấu cơm bình thường. Có thể nấu cơm gạo lứt bằng nồi đất, nồi đồng, nồi nhôm, nồi cơm điện; đổ gạo lứt đã rửa vào nồi, ngâm với nước ấm trong vòng khoảng 2 giờ.

Tùy loại gạo nhưng cứ 2 phần nước thì 1 phần gạo, cứ 1kg gạo cho khoảng 1 muỗng cà phê (6g) muối. Sau 2 giờ ngâm thì nấu cơm, trước khi nấu thì ngoáy đảo đều gạo nước, đậy vung lại. Nấu bằng nồi cơm điện thì cắm điện như nấu cơm bình thường. Nấu cơm bằng bếp lửa (than, củi, điện…) thì khi nào cạn nước thì phủ lá chuối, lá dứa hay vải mùng sạch đậy nắp lên trên cho kín để khỏi xì hơi. Đun lửa thật nhỏ cho tới khi cơm chín (khoảng 1 giờ). Ngoài ra còn có thể nấu cơm gạo lứt bằng nồi áp suất là dễ nhất. Gạo không cần phải ngâm trước, cơm nấu vừa nhanh lại vẫn dẻo ngon.

Rang muối mè: Trước khi rang mè, sấy bỏ hạt lép, nhặt sạn, rửa sạch mè bỏ cát, đem phơi thật khô. Khi rang, chảo thật nóng, dùng đũa khuấy đảo đều, thấy mè nổ ran khắp lượt thì cầm chảo xoay tròn 5-7 vòng rồi đổ ra để giã. Tránh rang mè quá cháy thì đen khét, còn sống thì không thơm.

Muối tinh rang khô, trộn với mè tùy theo từng người mà có tỉ lệ mè và muối khác nhau, phụ thuộc vào tuổi tác, bệnh tật, thai nghén. Phụ nữ có thai nên ăn lạt, người lớn bình thường 7-10g mè/1g muối; người già và trẻ em: 8-12g/1g muối. Sau đó bỏ vào cối đá (hoặc máy xay) giã (hoặc xay), không nên mịn qúa mất ngon.

Muối mè giã rồi cho vào lọ nút kín, không nên để quá một tuần, sẽ có mùi khét do hôi dầu vì bị oxy hóa bởi không khí.

Cách ăn cơm gạo lứt

Trộn muối mè với cơm gạo lứt 1-2 muỗng cafe tuỳ theo ý thích mỗi người hay người bệnh ăn kiêng. Ăn cơm gạo lứt phải ăn chậm, nhai kỹ, khi cơm trong miệng cảm giác như biến thành sữa là được. Ăn vội nhai dối đem lại những hậu quả xấu, nhất là với người bệnh.

Gạo lứt là một trong những loại ngũ cốc lành mạnh và đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bổ sung gạo lứt thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, ngăn ngừa các bệnh xương khớp, nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong và kiểm soát nồng độ đường huyết.

Gạo lứt là gì? Các loại gạo lứt

Gạo lứt (gạo lật, gạo rắn, gạo lức) là loại gạo chỉ được xát vỏ trấu bên ngoài và còn nguyên lớp cám gạo. So với gạo trắng, gạo lứt có giá trị dinh dưỡng dồi dào và đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe.

Hiện nay có 4 loại gạo lứt chính, bao gồm gạo lứt đỏ, gạo lứt đen, gạo lứt nếp và gạo lứt tẻ:

Gạo lứt đỏ: Gạo lứt đỏ có màu nâu đỏ hoặc đỏ hồng, được trồng bằng phương pháp hữu cơ và không sử dụng thuốc trừ sâu. Gạo lứt đỏ thường được dùng trong chế độ ăn kiêng và ăn chay vì có hàm lượng dinh dưỡng và cung cấp năng lượng vừa phải.

Gạo lứt đen: So với gạo lứt đỏ, gạo lứt đen ít được sử dụng hơn. Tuy nhiên thành phần dinh dưỡng trong gạo lứt đen rất dồi dào, không chỉ có tác dụng bồi bổ sức khỏe mà còn hỗ trợ điều trị các bệnh lý mãn tính.

Gạo lứt nếp: Gạo lứt nếp thực chất là gạo nếp chỉ mới được bỏ vỏ trấu. Khác với gạo lứt thông thường, gạo lứt nếp chứa hàm lượng tinh bột và năng lượng cao. Hơn nữa gạo lứt nếp có độ dẻo và thơm nhất định, thích hợp với những người gầy yếu và ăn uống kém.

Gạo lứt tẻ: Gạo lứt tẻ là gạo còn nguyên cám của gạo tẻ (gạo trắng thông thường). Với những người không có nhu cầu giảm hoặc giảm cân có thể sử dụng gạo lứt tẻ để gia tăng giá trị dinh dưỡng và bồi bổ sức khỏe.

Giá trị dinh dưỡng trong hạt lứt

Sở dĩ gạo lứt ngày càng được sử dụng rộng rãi là do hàm lượng dinh dưỡng rất dồi dào. Thông thường, gạo trắng đã qua xay xát thường mất hàm lượng khoáng chất và chất chống oxy hóa dồi dào ở cám gạo. Trong khi đó, gạo lứt không chỉ cung cấp tinh bột mà còn bổ sung vitamin, nguyên tố vi lượng và các thành phần chống oxy hóa mạnh mẽ.

Trung bình 100g gạo lứt chưa qua chế biến có thể cung cấp hàm lượng dinh dưỡng sau:

Năng lượng: 370kcal

Tinh bột: 77.24g

Chất xơ: 3.5g

Đường: 0.85g

Chất đạm: 7.94g

Chất béo: 2.92g

Folate (vitamin B9): 20 μg

Vitamin B6: 0.509mg

Pantothenic acid (vitamin B5): 1.493mg

Niacin (vitamin B3): 5.91mg

Riboflavin (vitamin B2): 0.093mg

Thiamine (vitamin B1): 0.401mg

Canxi: 23mg

Magi: 143mg

Sắt: 1.47mg

Kẽm: 2.02mg

Natri: 7mg

Kali: 223mg

Mangan: 0.743mg

Phốt pho: 333mg

Ngoài ra gạo lứt còn cung cấp một số chất chống oxy hóa như flavonoid, phenol, lignan,…

Ăn gạo lứt có tác dụng gì?

Với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, ăn gạo lứt thường xuyên có thể đem lại cho cơ thể những lợi ích như sau:

1. Cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh xương khớp

Viêm xương khớp, thoái hóa khớp,… là những bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi. Nguyên nhân dẫn đến việc hình thành các bệnh lý này là do giảm tổng hợp chất dinh dưỡng và ảnh hưởng của quá trình thoái hóa.

Các chuyên gia cho biết, thường xuyên ăn gạo lứt có tác dụng cải thiện sức khỏe và làm giảm nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mãn tính. Bởi loại ngũ cốc này chứa hàm lượng mangan cao, 100g gạo lứt có thể cung cấp đến 88% nhu cầu mangan mà cơ thể cần trong một ngày.

Mangan là nguyên tố vi lượng cần thiết cho sự phát triển của các mô sụn, thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương và ức chế các enzyme gây hư hại khoáng xương. Bên cạnh đó mangan còn có tác dụng giảm nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa – một trong những nguyên nhân gây ra bệnh gút, tiểu đường, cao huyết áp, mỡ trong máu,…

Hơn nữa gạo lứt còn chứa canxi, kẽm, sắt và phốt pho, các khoáng chất này có thể làm tăng mật độ xương, ngăn ngừa thoái hóa và bảo vệ mô sụn khỏi tác động tiêu cực của gốc tự do.

2. Ăn gạo lứt giúp giảm cân và kiểm soát cân nặng

Hiện nay, gạo lứt thường được bổ sung vào chế độ ăn kiêng vì chứa hàm lượng dinh dưỡng dồi dào nhưng cung cấp ít năng lượng. So với gạo trắng và lúa mì, gạo lứt cung cấp ít calo nhưng chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất. Các thành phần sẽ tạo cảm giác no lâu và giảm số lượng thực phẩm mà bạn thu nạp mỗi ngày.

Ngoài ra gạo lức còn chứa hàm lượng đường, chất béo và tinh bột thấp, có khả năng giảm tích mô mỡ ở vòng bụng và hỗ trợ quá trình giảm cân đáng kể. Bên cạnh đó, gạo lứt không chứa gluten – một loại protein có trong nhiều loại ngũ cốc khác như lúa mì, lúa mạch.

3. Tăng cường sức khỏe tim mạch

Ngoài hàm lượng chất xơ lành mạnh, gạo lức còn chứa hợp chất lignans có tác dụng làm giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim. Theo nghiên cứu, lignans giúp làm giảm độ cứng của động mạch, đảm bảo tuần hoàn máu, điều hòa huyết áp và giảm hàm lượng cholesterol trong cơ thể.

Bên cạnh đó, gạo lứt còn chứa hàm lượng kali và magie dồi dào. Kali là khoáng chất có vai trò làm giãn mạch máu và hạ áp. Trong khi đó, magie có chức năng duy trì hoạt động của tim mạch, giảm nguy cơ suy tim, đột quỵ và tử vong do các vấn đề về tim mạch và tuần hoàn máu.

4. Gạo lứt – Thực phẩm tốt cho bệnh nhân tiểu đường

Người mắc bệnh tiểu đường cần phải xây dựng chế độ ăn kiêng chặt chẽ nhằm kiểm soát huyết áp và nồng độ đường huyết cho cơ thể. Các loại ngũ cốc thông thường như lúa mì, gạo trắng, lúa mạch thường có hàm lượng đường cao, có thể ảnh hưởng đến tiến triển và triệu chứng của bệnh.

Trong khi đó, gạo lứt chứa hàm lượng đường, tinh bột, chất béo thấp và gần như không ảnh hưởng đến nồng độ insulin (chất chuyển hóa đường trong cơ thể) và đường huyết. Vì vậy thay thế gạo lứt cho các loại ngũ cốc thông thường có thể hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường kiểm soát triệu chứng và các biến chứng nguy hiểm.

Ngoài ra một nghiên cứu được thực hiện trên 50 bệnh nhân tiểu đường cho thấy, 25 bệnh nhân tiêu thụ 2 bữa ăn từ gạo lứt/ ngày có hàm lượng đường huyết giảm đáng kể so với 25 bệnh nhân sử dụng gạo trắng.

5. Giảm triệu chứng của bệnh không dung nạp/ dị ứng gluten

Không dung nạp/ dị ứng gluten (bệnh Celiac) xảy ra khi cơ thể bị dị ứng hoặc không nạp các thực phẩm chứa gluten (một loại protein có trong các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch).

Bệnh Celiac thường không nguy hiểm tuy nhiên việc sử dụng thực phẩm chứa gluten có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như nôn mửa, đầy bụng, tiêu chảy, đau dạ dày,… Ngoài ra, thực phẩm chứa gluten cũng có thể kích thích các triệu chứng của những bệnh lý tự miễn như chàm, vảy nến.

Với những trường hợp này, gạo lứt là lựa chọn “hoàn hảo” trong chế độ dinh dưỡng. Gạo lứt không chứa gluten, đồng thời cung cấp nhiều chất chống oxy hóa và khoáng chất giúp kiểm soát triệu chứng của bệnh Celiac.

6. Ăn gạo lứt giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư

Ung thư là bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người. Một trong những nguyên nhân gây ung thư là do các gốc tự do tấn công khiến tế bào phát triển bất thường và ác tính hóa. Mặc dù ung thư không thể ngăn chặn hoàn toàn, tuy nhiên việc bổ sung các thực phẩm lành mạnh có khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh đáng kể.

Gạo lứt rất giàu selenium – một khoáng chất cần thiết cho hoạt động trao đổi chất, đồng thời có khả năng kiểm soát số lượng gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ các tế bào.

Ngoài ra theo một số nghiên cứu mới nhất, selenium còn có tác dụng bảo vệ mã gen DNA, tiêu diệt các tế bào gây hại và tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch. Theo thống kê từ hơn 70 cuộc nghiên cứu về tác dụng của selenium cho thấy, khoáng chất này có thể ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại tràng, ung thư phổi và ung thư vú.

7. Hỗ trợ hoạt động tiêu hóa và giảm táo bón

Với hàm lượng chất xơ và vitamin dồi dào hơn gạo trắng, gạo lứt còn có tác dụng hỗ trợ hoạt động của đường ruột và giảm tình trạng táo bón.

Hơn nữa các chất chống oxy hóa trong gạo lứt còn có khả năng điều hòa nhu động ruột, làm giảm các triệu chứng do rối loạn tiêu hóa như đau bụng, táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, ăn không tiêu,…

Ngoài ra theo một số chuyên gia, gạo lứt và các thực phẩm giàu chất xơ còn có tác dụng ngăn ngừa nhiễm trùng ruột kết. Bởi khi đi vào đường ruột, chất xơ sẽ loại bỏ các vi khuẩn gây hại ở bên trong và đào thải qua đường phân.

8. Ăn gạo lứt hỗ trợ điều trị nhiễm nấm Candida

Candida là loại vi nấm gây bệnh phổ biến ở người. Loại vi nấm này có thể gây nhiễm trùng dạ dày, đường ruột, da hoặc âm đạo. Thông thường khi điều trị nhiễm nấm, bác sĩ thường yêu cầu kiêng cử tinh bột và đường. Do vi nấm Candida thường có xu hướng phát triển mạnh khi được hấp thu các loại thực phẩm này. Tuy nhiên gạo lứt là một trong những loại ngũ cốc ngoại lệ.

Các chuyên gia cho biết, bệnh nhân nhiễm nấm Candida có thể bổ sung gạo lứt trong chế độ ăn mà không thúc đẩy hoạt động sinh trưởng của vi nấm. Hơn nữa các thành phần lành mạnh trong gạo lứt còn có tác dụng phục hồi da và niêm mạc bị tổn thương do nấm Candida gây ra.

9. Cải thiện hoạt động của hệ thần kinh bằng gạo lứt

Gạo lứt chứa nhiều khoáng chất và vitamin tốt cho hoạt động của hệ thần kinh như:

Vitamin E: Vitamin E là thành phần chống oxy hóa tự nhiên, có tác dụng tiêu trừ gốc tự do và bảo vệ tế bào thần kinh khỏi tác động của quá trình thoái hóa.

Vitamin B: Vitamin B là yếu tố cần thiết trong quá trình trao đổi chất. Mặc dù không tác động trực tiếp đến gốc tự do nhưng vitamin B có khả năng thúc đẩy chuyển hóa và tăng cường hoạt động của tế bào thần kinh.

Mangan: Ngoài lợi ích đối với hệ thống xương khớp, mangan còn có khả năng kích thích sản sinh hormone và các axit béo cần thiết cho não bộ.

10. Ăn gạo lứt thường xuyên giúp ngăn ngừa sỏi tiết niệu

Sỏi đường tiết niệu là khối vật chất hình thành do các tinh thể muối khoáng trong nước tiểu kết tinh lại với nhau. Sỏi tiết niệu không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết nước tiểu mà còn tăng nguy cơ bị nhiễm trùng thận, hẹp niệu quản, ứ nước tiểu,…

Nguyên nhân dẫn đến việc hình thành sỏi trong đường tiết niệu là do thói quen uống ít nước và bổ sung thực phẩm chứa nhiều natri. Một số chuyên gia cho biết, để ngăn ngừa sỏi thận cần hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều muối (natri), bổ sung đủ 2 – 3 lít/ ngày và tập trung vào nhóm thực phẩm chứa nhiều kali.

Gạo lứt là một trong những loại ngũ cốc có hàm lượng kali. Bổ sung kali không chỉ điều hòa huyết áp, cân bằng điện giải mà còn thúc đẩy thận đào thải natri và hạn chế nguy cơ hình thành sỏi.

11. Điều hòa nồng độ acid uric và ngăn ngừa bệnh gout

Acid uric là sản phẩm sau quá trình chuyển hóa protein. Thông thường, acid uric sẽ tồn tại trong máu một lượng nhất định và được thận đào thải qua đường tiểu.

Tuy nhiên nếu bổ sung quá nhiều thực phẩm chứa protein, nồng độ acid uric trong máu sẽ tăng cao và dẫn đến bệnh gout (một bệnh viêm khớp mãn tính đặc trưng bởi triệu chứng đau cấp tính và dữ dội).

12. Ăn gạo lứt giúp nuôi dưỡng làn da từ bên trong

Ăn gạo lứt hoặc sử dụng trà gạo lứt thường xuyên có thể nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong. Các khoáng chất, vitamin và chất chống oxy hóa trong loại ngũ cốc này có tác dụng ức chế gốc tự do – một trong những yếu tố sản sinh sắc tố melanin khiến làn da sạm đen, nám và tán nhang.

Hơn nữa, gạo lứt còn có khả năng tăng cường trao đổi chất, giúp làn da sáng mịn, căng bóng và giảm hình thành các vết nhăn.

Cách sử dụng và Món ăn bồi bổ sức khỏe từ gạo lứt

Gạo lứt là loại ngũ cốc lành mạnh và chứa hàm lượng dinh dưỡng dồi dào. Bạn có thể dùng gạo lứt nấu cơm như bình thường và dùng kèm với các món ăn yêu thích.

Hoặc có thể dùng gạo lứt để đồ xôi, nấu cháo, cuốn sushi, nấu nước uống thay trà hay chế biến thành bánh mì, bánh quy,… tùy vào sở thích.

1. Cơm đậu đỏ, gạo lứt giúp kiện tỳ ích vị, tiêu thũng và lợi thủy

Chuẩn bị: Đậu đỏ 60g và gạo lức 500g.

Thực hiện: Đem rửa sạch rồi ngâm với nước trong khoảng 2 giờ. Sau đó cho vào nồi nấu cơm, đổ một lượng nước vừa phải và nấu cho gạo chín hoàn toàn. Dùng làm cơm ăn hàng ngày.

2. Chè gạo lức long nhãn giúp nhuận tràng, an thần, dưỡng huyết và kiện tỳ ích vị

Chuẩn bị: Lệ chi nhục 40g, long nhãn nhục 20g, gạo lức 100g và gạo nếp 50g.

Thực hiện: Đem gạo nếp ngâm trong 1 giờ, gạo lức ngâm trong 2 giờ, lệ chi và long nhãn đem rửa sạch. Sau đó cho 2 loại gạo vào nấu cho sôi, sau đó bỏ long nhãn và lệ chi vào nấu trong 40 phút, nêm nếm rồi múc ra ăn khi nóng.

3. Cơm gà, gạo lức và đậu hà lan giúp dưỡng huyết, bổ khí, kiện tỳ ích vị, lợi thủy tiêu thũng

Chuẩn bị: Hạt đậu hà lan non 50g, gạo lức 150g và gà vừa đủ.

Thực hiện: Đem luộc gà rồi lấy nước dùng cho vào đậu hà lan và gạo lức đã được rửa sạch và ngâm mềm. Sau khi cơm chín dùng ăn với thịt gà.

4. Cơm gạo lức hồng táo giúp an thần, dưỡng huyết và hỗ trợ tiêu hóa

Chuẩn bị: Hồng táo 20g, gạo lức 500g và gạo tẻ thường 200g.

Thực hiện: Đem gạo lức đãi sạch rồi ngâm với nước trong vòng 1 đêm, gạo tẻ đem đãi sạch rồi trộn chung với gạo lức. Cho gạo vào nồi và nấu chín, sau đó cho hồng táo vào và nấu đến khi chín là được. Dùng làm cơm ăn hàng ngày.

5. Chè bột gạo lức, vừng đen và đường đỏ giúp nhuận tràng

Chuẩn bị: Vừng đen 50g, gạo lức 500g, đường đỏ, lạc nhân 200g.

Thực hiện: Đem đãi sạch rồi sấy khô toàn bộ nguyên liệu. Sau đó rang chín thơm rồi xay thành bột mịn và bảo quản trong lọ kín. Mỗi lần dùng khoảng vài thìa bột khuấy đều với nước sôi, chế thêm đường đỏ và dùng ăn vào buổi sáng.

Những lưu ý khi bổ sung gạo lứt vào chế độ ăn

Để đảm bảo giá trị dinh dưỡng và hạn chế các tác dụng phụ khi dùng gạo lứt, bạn nên lưu ý những thông tin sau:

Gạo lứt chứa cám gạo nên thường phải nấu lâu hơn so với gạo trắng thông thường.

Khi vo gạo, nên vo nhẹ tay và ngâm rửa trong thời gian ngắn để tránh làm mất giá trị dinh dưỡng.

Gạo lứt chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh và không thể thay thế cho các phương pháp chuyên sâu.

Chỉ bảo quản gạo lức tối đa trong vòng 6 tháng. Để quá lâu có thể khiến gạo mất lớp dầu tự nhiên và giảm giá trị dinh dưỡng.

Cần chọn mua gạo lức ở những địa chỉ kinh doanh uy tín, tránh mua gạo kém chất lượng, ẩm mốc,…

Chỉ nên ăn gạo lứt 2 – 4 ngày/ tuần. Bổ sung gạo lức thường xuyên có thể khiến cơ thể thiếu hụt chất béo và đạm.

Khi ăn gạo lứt cần nhai kỹ để tránh cảm giác đầy bụng và khó tiêu.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc “Ăn gạo lứt có tác dụng gì?” và đề cập đến một số lưu ý khi bổ sung loại ngũ cốc này vào chế độ dinh dưỡng. Tuy nhiên nếu có tình trạng sức khỏe đặc biệt, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.